خشونت در فيلم ها و تاثيرات آن

روان‌شناسان معتقدند ديدن صحنه‌هايي از خشونت در تلويزيون و يا سايت‌هاي اينترنتي، روي رفتار كودكان اثرات مخرب مشخصي را بر جاي مي‌گذارد.

 در جهان پر از صوت و تصویر امروز و با وجود رسانه های قدرتمند که شما میتوانید تماشای فیلم و سریالها را آسانتر از همیشه تجربه کنید, مساله ای که هنوز هم از اهمیت زیادی برخوردار است خشونت در کارتونها و فیلمها و تاثیر آنها بر روی کودکان و سایر بینندگان میباشد. کافی است نگاهی به انیمیشن های پر طرفدار بین نوجوانان و خردسالان بیندازید تا تعداد بسیار زیادی از صحنه های خشن مانند نبرد و تیر اندازی پیدا کنید که طبق گفته روانشناسان میتوانند روحیه کودکان و بینندگان را نیز تا حدی تحت تاثیر قرار دهند. نظر شما در این رابطه چیست؟

صابری رئیس بخش روانپزشکی پزشکی قانونی در این میزگرد با اشاره به خودکشی یک کودک 12 ساله تحت تأثیر یکی از سریال‌های صدا و سیما گفت: متأسفانه هیچ‌گونه درجه‌بندی برای فیلم‌های و سریال‌های صداوسیما صورت نمی‌گیرد.

رئیس بخش روانپزشکی پزشکی قانونی به نوشته‌های صادق هدایت و تأثیر آن در جوانان اشاره کرد و گفت: به یاد دارم زمانی که نوشته‌‌های صادق هدایت رواج یافته بود میزان افسردگی در میان جوانان افزایش داشت و همین طور که سری فیلم‌های راکی و ترمیناتور در جامعه آمریکایی پخش شد نیز خشونت در این جامعه افزایش یافت.

صابری به تاریخچه نشان دادن خشونت عریان در سینمای دنیا اشاره کرد و گفت: تا دهه 70 فیلم‌های هالیوود خشونت را به صورت عریان نمایش نمی‌دادند به طور مثال هیچکاک در فیلم روانی صحنه کشته شدن یک زن در حمام را طوری به تصویر کشید که مخاطب صحنه خشونت عریان در ذهنش باقی نماند اما از دهه 80 به این‌سو میزان خشونت عریان در فیلم‌های هالیوودی افزایش چشمگیری داشته است.

وی تأکید کرد: تفاوت سینمای آمریکا با ایران این است که آنها از همان زمان که خشونت را عریان نمایش دادند درجه‌بندی فیلم‌ها را آغاز کردند و مشخص کردند که هر فیلم مختص چه سنی تهیه شده است.

صابری از نحوه صحبت کردن یک پسر با پدر خود در فیلم‌های تولید داخل انتقاد کرد و گفت: زمانی که از فیلم‌ساز خرده می‌گیریم که چرا در فیلم خود بی‌احترامی به والدین را نشان می‌دهد، می‌گوید ما واقعیت جامعه را نمایش می‌دهیم اما متأسفانه نمی‌داند که این موضوعکم‌کم قبح قضیه را از بین می برد و سبب می‌شود که توهین به والدین در جامعه یک امر عادی محسوب شود.

دکتر مجید ابهری در یادداشت تازه خود در خبرآنلاین، به تاثیر برنامه های تلویزیون بر افکار عمومی و به ویژه رفتارهای نوجوانان و جوانان اشاره کرده و نوشته است: "آیا می‌توان علیرغم این همه فیلم‌ها و سریال‌های خشن که به بهانه جذب تماشاچی نمایش داده می‌شوند امیدی به پیشگیری از جرم و جنایت داشت؟ آیا می‌توان برای برقراری و افزایش امنیت اجتماعی به برنامه‌های موجود تلویزیون دلخوش بود؟"

به عقیده این رفتارشناس اجتماعی "سریال‌های فارسی بطور اکثریت قابل قبول و مثبت هستند هرچند که پایان بعضی از آنها مانند سریال نابرده رنج بسیار سطحی جمع بندی میشود اما باز همین سریال‌ها بهتر از کبری یازده و امثال آن است."

 ابهری اینطور ادامه داده است که "تلویزیون چه قدم‌هایی برای تبلیغ حجاب و افزایش فرهنگ عفاف برداشته است؟ فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی که بیشتر با هنر دوبله به تماشاچیان عرضه می‌شوند غیر از جرم و خشونت چه نتایجی می‌توانند داشته باشند؟"

 به هر روي تاثير پذيري كودكان و نوجوانان (به ويژه پسران) ، از برنامه هاي خشونت آميز تلويزيوني انكار ناپذير است.ولي اين تاثير همواره يكسان نيست برخي كودكان اندك مدتي بعد از ديدن اينگونه برنامه ها مبادرت به اعمال پرخاشگرانه مي كنند و در برخي ديگر پتانسيل گرايش به رفتارهاي قانون گريز و ضد اجتماعي در سنين جواني و بزرگسالي افزايش مي يابد.

 كودكان از سنين خيلي پايين حتي از دو سالگي از رفتار پرخاشگرانه تقليد مي كنند... و تاثير مشاهده خشونت در 8 سالگي عميق تر و پايدارتر از 19 سالگي است، چرا كه در اين سنين مرز مشخصي ميان خيال و واقعيت در ذهن كودك وجود ندارد و كودك بر خيالي و ساختگي بودن صحنه هاي فيلم آگاهي نداشته، آنها را واقعي تصور مي كند، وهرچه صحنه واقعي تر قلمداد شود تاثيرپذيري بيننده كم سال شدت مي يابد .

 در خلال اين برنامه ها كودك دنيا را آكنده از ترس ، وحشت و ناامني مي يابد و باز هم درهمين فيلم ها مي آموزد كه يگانه راه زندگي كردن در اين دنياي سراسر وحشت ، توسل به خشونت است. نمايش خشونت، اعتقادات و ارزشهاي كودك را زير تاثير خود مي گيرد كودكاني كه از طريق تلويزيون برنامه هاي خشونت آميز زيادي را مشاهده مي كنند به احتمال بيشتر بر اين اعتقاد هستند كه رفتار پرخاشگرانه شيوه قابل قبولي براي حل تعارض هاست.

 علاوه بر اين، كودكاني كه خشونت بيشتري در تلويزيون مشاهده مي كنند در تعامل با ديگران منتظر پرخاشگري از جانب آنها هستند و همواره دنيا را محل خطرناكي مي بينند.اميد است با اتخاذ تدابير مناسب در اين زمينه راه حلي مناسب براي پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در ميان برنامه هاي تلويزيوني داشته باشيم.